the Battle of Five Armies [9/10]

Auteur: Ruud 10 augustus 2015 0 Reacties

The Battle of Five Armies (BoFA) is bedoeld als kortere versie van War of the Ring (WotR), maar slaagt daar niet helemaal in. De game is ongeveer even lang. De game is wel dichter op de actie, dichterbij combat en niet meer over heel Middle-Earth zoals in WotR. BoFA is een ideale game geworden, WotR maar concreter, thematischer en wellicht nog beter dan het origineel.

Spel Informatie
the Battle of Five Armies
Roberto Di Meglio, Marco Maggi, Francesco Nepitello
ARES Games
2014
2 spelers
2-4 uur
Engelstalig
Hoge mate van taalafhankelijkheid
Tolkien, war, hobbit, dice, area control, fantasy

Doel

BoFA simuleert het laatste stukje van the Hobbit. In een episch gevecht knokken de Dwergen, Elven én mensen tegen de Goblins en Orcs die door Bilbo en de dwergen richting Erebor zijn gelokt. BoFA is daarom erg asymmetrisch, de Free People player (FP) speelt de Elven, Dwergen en mensen, ‘veilig’ ingegraven in hun forten. De shadow player (SP, Goblins/Orcs etcetera) valt juist aan, en probeert deze strategische plekken in te nemen.
BoFA winnen beide spelers natuurlijk op verschillende manieren, op basis van het verhaal. SP wint zodra de speler 10 victory points (VPs) heeft verzameld. Dit doet de SP door settlements van de FP in te pikken. Is het gefortificeerd? Dan is de locatie zelfs 4 VPs waard.
De FP wint zodra de fate track op 15 komt. Dit is de timer van de game. Een andere manier voor de FP om te winnen is door Bolg om te leggen, de kwade aanvoerder van het leger van de schaduw.

Setup
De setup van BoFA is vergeleken met zijn grote broer niet zo moeilijk. In tegenstelling tot WotR bestaat het BoFA bord maar uit 1 stuk. Ook het aantal start miniaturen is verminderd. Interessant hier is de muster-points van de shadow player, die liggen buiten de vallei van Erebor máár er zijn 2 locaties, afgesloten door een muurtje, waardoor goblins door de bergen kunnen binnensneaken. Erg cool en thematisch gedaan. In de regels staat een handig overzicht staat hoeveel karakters, legers en ‘reinforcement tokens’ op welke plek starten.
Reinforcement tokens zijn nieuw in BoFA, en symboliseren troepen die later, gedurende het spel in plastic figuurtjes kunnen worden omgezet (hierover later meer). Beide spelers krijgen een deck met story kaarten, gebaseerd op hun factie. Samen delen beide spelers een Event-deck, met generieke effecten én combat effecten zoals iedere kaart in WotR had. Ook krijgen beide spelers een deck met Combat kaarten, een deck met dezelfde achterkant dan de Event-kaarten en specifiek voor de units die beide zijden in het spel hebben.
Het belangrijkste in BoFA is net als in WotR het unieke dobbel-mechanisme. In BoFA krijgt de FP 5 dobbelstenen om te beginnen en de SP 6. Dit kan later worden uitgebreid naar 6 en 7 respectievelijk.
In BoFA krijgen beide spelers ook grote reference kaarten voor hun generals.

Ronde-overzicht
BoFA heeft een relatief eenvoudige ronde structuur.

1. Recovery. FP pakt 5 dobbelstenen terug (6 met Thorin of Beorn). De SP pakt er 6 (of 7 mits 2 settlements in 1 territory). Beide spelers pakken 2 kaarten, 1 van het Event en 1 van het story deck. Handlimiet is 6, dus soms moet je weggooien na je pakt.
2. General’s activation. Elke ronde bepaalt de FP speler hoeveel van zijn generaals geactiveerd gaan worden, tot een maximum van 3. Daarna geeft de FP voor elke ingezette generaal óók een leadership token in (geeft een reroll in combat én leadership).

   Een van de leiders in BoFA, Gandalf. Deze generaal kan je activeren, om een ranged attack te doen met de ruler.

3. Fate. De Shadow speler trekt fate tegels uit een zakje van tegels. Per ingezette generaal mag de SP een token pakken en afleggen als het niet bevalt. De laatste resultaat MOET gehouden worden. Fate tegels vorderen het Fate-track, dat het spel eindigt zodra het op 15 komt (wint FP speler). Komt het Fate track een General tegen op het Fate track wordt deze ‘vrij’ gespeeld en kan je deze -vanaf dit punt- activeren door een karakter-dobbelsteen in te zetten.
   De  FP moet dus goed nadenken over hoeveel generaals je wilt activeren, en de SP moet opletten hoeveel tegels hij durft te pakke. Naast Fate, kan er op een token ook een Fate icoon staan. In dat geval trek je een Fate kaart, die vaak de FP speler helpt met het activeren van je Generals.
4. Shadow Leadership. Daarna spendeert de SP leadership, gelijk aan het aantal dobbelstenen. Dit verdeel je over het aantal bats dat je in gebieden wilt plaatsen OF leadership tokens toe te wijzen aan legers op het bord.
5. Action ronde.
   Spelers kiezen om-en-om een dobbelsteen actie om uit te voeren, beginnend met de FP speler.  De speler met de minste dobbelstenen mag kiezen om te passen, zodat je een tegenstander eerst moet gaan.
   Voor het kiezen van een actie die bij een dobbelsteen hoort, mag de FP een generaal activeren. De SP en FP speler hebben behalve op 1 symbool, identieke dobbelstenen.
   Mocht je bij een beweging van je legers ooit met meer dan 5 leger units (dus geen Karakters) in 1 gebied komen staan, moet je de units terugbrengen tot 5 stukken plastic.Om het nut van de dobbel-acties te begrijpen is het belangrijk te zien hoe combat werkt. Alle acties die je gebruikt zijn er om units op het bord te plaatsen, te manoeuvreren of om aan te vallen. Dit is de kern van de game.Combat
   Voor combat kan beginnen wordt terrein superioriteit bepaald. Dit doe je door te kijken welke units affiniteit hebben met het terrein waar je gaat vechten. De speler met de meeste units van dat terrein-type krijgt een extra Event-kaart. De speler pakt daarna hun Regroup-kaart, de unit kaarten én de Event-kaarten.
   
   Combat wordt gespeeld over ronden:
   Maneuvring. Beide spelers kiezen een Event, Regroup en Unit-kaart en laten die tegelijkertijd zien.

   3 kaarten die in combat gespeeld kunnen worden. De regroup en de elf zijn Unit kaarten, de grijze is een Event-kaart.

   Combat Roll. Bepaal de combat strength (meeste units hebben strength 1, sommige 2). Je rolt een maximum van 5 dobbelstenen. Standaard is een 5 of 6 een hit. Vecht je tegen een verdediger op hoger terrein, een fort of over de rivier alleen op een 6 tot het einde van de combat, en in het geval van het fort tot het fort kapot is.
   Leadership Re-roll. Per leadership, gegeven door leadership tokens óf in combat aanwezige Karakters laten je een dobbelsteen herrollen.
   Apply Damage. In deze ronde krijgen beide legers schade counters per hit die ze gedaan is. Schade wordt gesymboliseerd door tokens. Liggen er meer damage tokens dan units, dan MOET je units opofferen tot er minder of evenveel damage tokens liggen dan units. Je mag, zodra je schade krijgt en nog niet een unit moet slopen, gewoon een unit slopen om schade te reduceren mocht je dat willen.
   End of Round. Aan het eind van de ronde mag de attacker terugtrekken of de defender retreaten. Gebeurd dat niet ga je terug naar combat stap 1.
   
   

   De dobbelstenen per speler (blauw = FP). Blauwe speler heeft 2 karakter-resultaten en mist het army symbool.

   
   De Acties dobbelstenen
   

   1. Character.  Met een karakter dobbelsteen mag je een leger met Leadership(token) of Character activeren om 2 velden mee te bewegen, of 1 veld bewegen en aanvallen.
      Je mag al je karakters verplaatsen (gelijk aan hun movement speed)
      Je mag ook een Story kaart spelen met een Character symbool.
   2. Army. Beweeg 2 legers 1 stap, of beweeg 1 leger en val aan.
      Een andere optie is om een gecombineerde attack (met 2 adjacent legers) op 1 gebied te doen.
      De laatste mogelijkheid is om een ‘Army’ Story of Event-kaart te spelen.
   3. Muster. Draai twee reinforcement tokens om, in verschillende regio’s en op die manier legers versterken met nieuwe units.
      Je mag ook een leger Rally’en. In dat geval rol je dobbelstenen gelijk aan het aantal units in het leger dat je Rally’t. Per succes (5 of 6) herstel je 1 schade, net als met rerolls in combat mag je deze ook herrollen.
      Je mag ook een Muster Story kaart spelen.
   4. Army/Muster. B of C, naar keuze.
   5. Event. Speel een event-kaart naar keuze of pak 1 Story en 1 Event kaart.
   6. Will of the West/ Eye of Sauron. Will of the West is een joker, en in te zetten als dobbel-resultaat naar keuze. Eye of Sauron laat je goblins bewegen OF goblins plaatsen in de muster zones in de bergen. Zijn die vol (5 goblins) breken ze door de bergen en kunnen ze vanaf daar binnen komen.
6. End of turn. In deze fase worden de leadership tokens op het bord verwijderd en worden alle bats en eagles van het bord verwijderd. Activatie markers komen terug.

Conclusie
In short, ik vind deze game helemaal fantastisch. Het spel is niet perse een kortere versie van WotR, want het spel duurt grofweg evenlang. BoFA is wel een versie van het WoTR-systeem waarbij je dichter op de actie staat. WotR voelt soms wat abstract, BoFA heeft daar geen last van. Je zit met je snoet op de legers, met merkbare effecten van terrein en units. Ook de toevoeging van het kaartspel in combinatie met de dobbelstenen vind ik ervoor zorgen dat combat wat tactischer is geworden dan WotR en minder strategisch. Voor mij, zijn dat verbeteringen. Het spel is thematischer maar tegelijker minder diep dan WotR.
Het grafisch design van BoFA is in mijn ogen ook beter dan WotR. Het bord is helderder, er zijn minder miniaturen en de miniaturen lijken minder op elkaar. Nog steeds zijn alle legers van hetzelfde plastic gemaakt, een -in mijn ogen- onbegrijpelijke beslissing. Een ander klein nadeel is dat je continu met je kaarten zit te schuiven. Je hebt namelijk normaal Story en event kaarten in je hand, en tijdens combat alleen Event en unit kaarten. Je pakt en legt steeds weer stapeltjes kaarten weg. Dat gezegd hebbende, dat zijn mijn grootste kritiekpunten. Ik vind BoFA fantastisch en ik speel het heel graag. De meer concrete setting bevalt mij ook net wat beter dan WotR, wat een van mijn favoriete games is. BoFA is voor mij dan ook een enorme, ENORME aanrader. Ben je fan van ‘wargames’ en Tolkien is BoFA eigenlijk een must buy.