Auteur: Wesley 20 juni 2019 0 Reacties

Sinds 2016 wordt jaarlijks het Pandemic Survival evenement gehouden met elk jaar een nieuwe variant van Pandemic die zich in een ander land afspeelt. In 2018 was het de beurt aan Italië en bracht Pandemic: Fall of Rome ons terug naar het oude Romeinse Rijk.

Pandemic: Fall of Rome
Matt Leacock, Paolo Mori
2018
1-5 spelers
Z-Man Games
45-60 minuten
Action Points Allowance System / Cooperative Play / Hand-management / Set Collection / Variable Player Powers
Engelstalig
Gematigde mate van taalafhankelijkheid

Doel
De statistieken heb ik niet, maar ik denk dat er weinig spelers zijn die nog nooit een versie van Pandemic gespeeld hebben en nog minder spelers die er nog nooit van hebben gehoord. Zelf schreven wij eerder al over Pandemic: Reign of Cthulhu, Pandemic Legacy: Season 1 (Spoiler vrij) en Pandemic Legacy: Season 2 (Spoilervrij).

Pandemic: Fall of Rome speelt zich af na de hoogtijdagen van het Romeinse Rijk, een rijk dat op zijn hoogtepunt vrijwel geheel Europa omvatte. Aan het begin van de vijfde eeuw hadden jaren van politieke onrust en economische crisis hun sporen achtergelaten in het Rijk en zorgde de omvang van het Rijk ervoor dat de legers overal en nergens waren, waardoor het Rijk kwetsbaar werd voor aanvallen van Barbaarse stammen.

Jouw doel in dit spel? Eigenlijk vrij simpel. Je zult een leger bijeen moeten brengen, je steden moeten verdedigen, verbonden moeten sluiten en zo de val van het Romeinse Rijk moeten zien te voorkomen. Even de geschiedenis zien te veranderen, klinkt goed toch?

Setup
Nadat het bord op tafel is gelegd, kunnen de tokens daarop worden gelegd. Dit betreft een ‘Invasion Rate marker’ en een ‘Decline marker’ die tijdens het spel bij zullen houden in hoeverre de invasie van buitenaf succesvol is en in hoeverre het Rijk in verval is geraak.

Ook worden de barbaarlegers in een algemene voorraad op het speelbord gelegd (blokjes in vijf verschillende kleuren).

Zoals we gewend zijn in Pandemic zul je aan het begin reeds moeten bepalen waar jouw pijnpunten op het bord zich bevinden. Gaat het in Pandemic om blokjes die ziektes voorstellen, hier zet je die blokjes in als legers van de Barbaren in de verschillende steden. Dit doe je overigens aan de hand van 9 vooraf bepaalde kaarten. Deze zijn elk spel hetzelfde, wel is verschillend welke stad begint met 3 legers en welke steden er slechts 2 of 1 bevatten.
De aflegstapel barbaarkaarten bevat aan het begin van het spel naast deze 9 kaarten ook nog eens 5 Romekaarten (zodra deze in het spel komen – na de eerste Revoltkaart – zetten de barbaren hun mars richting Rome verder in gang) .

Iedere speler krijgt 1 rol (naar keuze of willekeurig) en krijgt de speelstukken die daarbij horen.

Ten slotte wordt het Player deck voorbereid. Deze bestaat uit de kaarten met steden daarop, gebeurteniskaarten en revoltkaarten. Door middel van het aantal revoltkaarten dat je gebruikt, reguleer je hoe moeilijk het spel is.

Iedere speler begint met een aantal kaarten op hand. Hij kiest één van de steden op een kaart die hij heeft en zet daar zijn pion en twee van zijn legioenen neer. Het spel is klaar om gespeeld te worden!

Het speelbord (credits afbeelding: Z-man Games)

Ronde-overzicht
Elke ronde bestaat, zoals we van Pandemic gewend zijn, uit een aantal vaste fases. Je begint met het uitvoeren van 4 acties, pakt vervolgens 2 spelerskaarten (waarbij je eventuele revolts moet afhandelen) en vervolgens worden de steden bestormd.

In de eerste fase kun je bij het uitvoeren van de 4 acties kiezen uit de volgende acties:

• March: voor één actie kun je naar een aangrenzende stad lopen. Je kunt hierbij maximaal 3 legioenen uit de stad waar je begint meenemen;
• Sail: door een stadskaart af te leggen van een havenstad, kun je vanuit een andere havenstad daar voor één actie naartoe varen. Ook hierbij mag je drie legioenen uit jouw stad meenemen;
• Fortify: door een stadskaart af te leggen, kun je een fort uit de voorraad in die desbetreffende stad plaatsen. Elke stad kan slechts één fort bevatten;
• Recruit Army: je kunt legioenen uit jouw voorraad toevoegen aan de stad waar je staat. Het aantal legioenen dat je voor één actie mag toevoegen wordt bepaald door de ‘Invastion Rate’ die staat aangegeven op het desbetreffende spoor op het bord. Je kunt deze actie alleen uitvoeren in een stad waarin een fort staat;
• Battle: voor elk legioen in jouw stad mag je één gevechtsdobbelsteen gooien (met een maximum van drie gevechtsdobbelstenen per battle actie). Uiteraard moet er tenminste één barbarenleger (blokje) in de stad staan, anders valt er niets aan te vallen. Elke dobbelsteen wordt afzonderlijk afgewikkeld en zorgt ervoor dat je barbarenlegers en/of jouw legioenen uit de stad moet verwijderen of jouw speciale vaardigheid geactiveerd wordt. Als je barbarenlegers moet verwijderen, dan mag je zelf kiezen van welke stam (lees: kleur) dat is;
• Plot: als er een andere speler in dezelfde stad staat als jij dan kan de actieve speler van/aan de andere speler de kaart geven of krijgen van de stad waar de spelers in staan;
• Forge Alliance: als er ten minste één leger van het desbetreffende barbarenleger in de stad staat waar jij bent, dan kun je door een combinatie van de juiste stadskaarten af te leggen een verbond sluiten. De hoeveelheid kaarten die je hiervoor moet afleggen is afhankelijk van welke barbarenleger hierbij betrokken is;
• Enlist Barbarians: zodra je een verbond hebt gesloten met een barbarenleger kun je door een stadskaart af te leggen van de kleur van het desbetreffende barbarenleger alle barbaren afleggen van die kleur in de stad waarin jij staat. Je mag hetzelfde aantal legioenen uit jouw eigen voorraad toevoegen aan deze stad. De barbaren zijn dus in feite onderdeel van jouw leger geworden (zolang je dit niet doet, blijven ze jou aanvallen).

De verschillende soorten kaarten (credits afbeelding: Z-Man Games)

Nadat de acties zijn uitgevoerd, pak je twee spelerskaarten die je op hand neemt (let op je handlimiet van 7 kaarten). Pak je hierbij een Revoltkaart, dan zul je deze moeten afwikkelen. Om dit te doen, gaat de Invasion Rate marker één veld omhoog. Daarnaast pak je de onderste kaart van de trekstapel met stadskaarten en plaats je drie barbarenlegers in die stad. Je schudt vervolgens alle kaarten op de aflegstapel van stadskaarten en legt deze bovenop de trekstapel.

Vervolgens worden, om de beurt af te sluiten, de steden bestormd. De Invasion Rate Track geeft aan hoeveel Barbaarkaarten je moet omdraaien.

Elke barbaarkaart toont een kleur van een barbarenstam, een stad en een route die leidt van de algemene voorraad van barbarenlegers naar de aangegeven stad. De barbaren kunnen namelijk niet altijd direct de aangegeven stad bestormen.

Het spel tijdens het spelen (credits afbeelding: BGG-user Raphus)

Het uitgangspunt is dat bij een invasie één blokje in de kleur van het barbarenleger wordt neergelegd in een stad, tenzij deze verdedigd is. Jouw legers en eventueel een fort kunnen de stad namelijk verdedigen. Als er alleen één of meer van jouw legioenen in de stad staan, dan verwijder je al jouw legioenen uit de stad maar hoef je geen blokje in deze stad te leggen. Bevat deze stad ook een fort, dan verlies je maar één legioen in plaats van alle legioenen (en ook in dat geval wordt er geen blokje in die stad gelegd).

De stad waarin de invasie plaatsvindt, is in principe de stad die staat aangegeven op de kaart. Een invasie in die stad kan echter alleen plaatsvinden óf als die stad al één of meer barbarenlegers bevat óf als de vorige aangrenzende stad op de migratieroute (de route die op de kaart staat aangegeven) één of meer barbarenlegers bevat. Is van beide situaties geen sprake, dan is de stad waar de invasie plaatsvindt de eerste stad op de migratieroute (gezien vanaf de op kaart aangegeven stad richting de algemene voorraad) die wel aan één van deze voorwaarden voldoet.

Zodra je een vierde barbaar van dezelfde kleur aan een stad zou toevoegen, wordt deze stad volledig overlopen. De Decline marker gaat één veld verder op het spoor, een eventueel fort in deze stad wordt vernietigd (terug naar de voorraad) en je zult één barbarenleger in elk van de aangrenzende steden (waardoor ditzelfde nogmaals zou kunnen gebeuren als ook daar al drie blokjes van die kleur liggen).

Zodra de barbarenstammen geen risico meer vormen voor Rome hebben de spelers het spel gewonnen.Dit houdt in dat voor elke stam er óf een verbond mee moet worden gesloten óf er geen barbaren van die stam meer op het speelbord aanwezig zijn.

Voor die tijd kunnen de spelers het spel echter ook verloren hebben als:
– je niet voldoende blokjes meer hebt in een bepaalde kleur als je ze op het bord moet leggen;
– er niet genoeg spelerskaarten meer zijn als die gepakt moeten worden;
– de Decline marker het 8ste veld op het spoor heeft bereikt; of
– Rome valt (er een vierde blokje van een bepaalde kleur in gelegd zou moeten worden).

Conclusie

Ben je al bekend met Pandemic? Dan zal bij het lezen van het spelverloop of bij het spelen van Pandemic: Fall of Rome de basis van het spel je erg bekend voorkomen.

Maar ondanks dat het spel in de basis behouden is gebleven, zijn er een aantal elementen aan die basis toegevoegd die ervoor zorgen dat het geheel fris en daadwerkelijk anders aanvoelt.

Om te beginnen worden de blokjes niet altijd meer gezet op de stad die op de kaart staat aangegeven, maar soms eerder op de route daar naartoe. Dit geeft je de mogelijkheid om risico’s beter in te schatten en eventuele problemen op het bord eerder in de kiem te smoren. Thematisch leuk gevonden en het werkt erg leuk.

En dan zien we ineens ‘combat’ terug komen in deze variant op Pandemic. Niet simpelweg blokjes weghalen voor een actie per blokje, maar een worp van de dobbelsteen bepaalt de uitkomst. Dit kan natuurlijk verkeerd uitvallen, maar vooralsnog is mijn ervaring dat de dobbelstenen dermate ‘gebalanceerd’ zijn dat het over het algemeen wel goed uit pakt. Het feit dat je een bijzondere vaardigheid hierbij kunt uitoefenen als je het juiste resultaat gooit, vind ik persoon erg goed geslaagd!

Doordat je per barbarenstam zelf kunt bepalen hoe je daarmee wilt omgaan (legers volledig uitroeien of juist een verbond sluiten), ontstaat wellicht de indruk dat we het hier hebben over een eenvoudigere versie van Pandemic. Dit is absoluut niet het geval. Persoonlijk heb ik het idee dat deze variant lastiger is om te winnen dan het reguliere Pandemic. Daarnaast voelt het voor mij thematischer en minder statisch aan dan het reguliere Pandemic.

Gezien het bovenstaande zal het dan ook geen verrassing zijn dat Pandemic: Fall of Rome mij erg goed bevallen is. Een verfrissend spel in een franchise die steeds maar groter blijft worden (waarbij het risico op overbodige herhaling continu op de loer ligt). Wat mij betreft genoeg reden om nieuwsgierig te worden naar de titel die in 2019 uitgebracht zal worden en ook naar de eerder uitgebrachte titels Iberia en Rising Tides.