Auteur: Ruud 8 november 2016 2 Reacties

Conan the Barbarian, wie kent ‘m niet. De in 1932 door Robert E. Howard bedachte barbaar speelt de hoofdrol in menig board game, video game en graphic novel. Hij werd vertolkt door Arnold Schwarzenegger in de jaren ’80. Conan was een enorme hit op Kickstarter begin 2015, en nu ligt ‘ie bij de backers (mezelf inclusief) thuis. Een tijd terug schreven we over onze ervaringen met de officiële Print and Play. Nu tijd voor een update.. 

Conan
Fred Henry
2016
2-5 spelers
Monolith
90-120 minuten
Conan, battle, miniatures, fantasy, hack ‘n slash, thinking, one-versus-many
Engelstalig
Enige taalafhankelijkheid

Doel
Conan is een one-versus-many game, waarbij een speler de slechteriken speelt en de overige spelers de helden. Het precieze doel van Conan is afhankelijk van het scenario dat je speelt. In veel van dit soort games moeten de helden ‘iets’ bereiken en de overlord vooral verdedigen. In Conan is het ook andersom, de overlord die iets moet bereiken en de helden die juist moeten verdedigen. Tof. Het scenario dat het meest bekend is is het Pictendorp scenario en dat scenario ga ik dan ook gebruiken voor de setup en foto’s. Het doel van dit scenario is dat Conan en co Yselda, de dochter van de gouverneur, bevrijden uit een Pictendorp. Daarnaast moeten ze ook een shaman (die Yselda gevangen heeft genomen) omleggen. De overlord wint als het de helden niet lukt om hun doel te bereiken binnen 8 rondes. Om de overlord erbij te helpen, is Yselda naast buiten bewustzijn ook nog verstopt in een van 8 hutten. Naast knokken moet er dus ook nog gezocht worden.

Setup
Het pictendorp is te spelen met 4 of 5 spelers, afhankelijk van het spelersaantal suggereert het overlord boek een aantal helden om mee te spelen. Speel je met 4, dan speel je met Conan, Shevatas en Hadrathus. Bij een 5e speler komt er Belit bij. Elke speler krijgt een Hero-sheet met de acties en skills van de held erop. In het overlord boek staan ook nog de uitrusting waar de helden mee beginnen. Iedere speler krijgt daarnaast nog een aantal energie gems gelijk aan het getal links onder op hun Hero-sheet. Afhankelijk van het spelersaantal, wordt een aantal van die gems op de Reserve plek gelegd en is beschikbaar voor acties. Een deel – in dit scenario 5- daarvan begint “exhausted” en moet worden hersteld door de helden.

Afhankelijk van het scenario heeft de overlord zijn of haar ‘book of shadows’ gevuld met tegels met de verschillende vijanden groepen erop. In het Pictendorp scenario zijn dat vooral groepen met picten, maar ook de Shamaan, wat wolven en een enorme slang. Daarnaast krijgt de overlord een aantal gems in zijn active en ‘exhausted’ zone. Afhankelijk van het aantal spelers krijgt de overlord ook een tegel die aangeeft hoeveel gebruikte gems de overlord aan het begin van zijn of haar beurt terug krijgt.

Belangrijk voor het spel is dat er 3 soorten dobbelstenen zijn. Er zijn rode dobbelstenen (hoogste kans op successen), oranje (gemiddelde kans op successen) en geel (lage kans op successen). Elke held, uitrustingskaart en vijandengroep verschilt in het soort dobbelstenen die ze opleveren.

Ronde-overzicht
Afhankelijk van het scenario beginnen de helden of juist de overlord.

Wat kunnen de helden doen in hun beurt(en)?

1. Start fase.
   Alle helden verplaatsen de door hun gebruikte gems van de actie vakjes naar de ‘exhausted’ ruimte op hun Hero-sheet.
2. Stance fase.
   In deze fase kunnen spelers bepalen in welke Stance of ‘houding’ ze beginnen. Helden kunnen hierbij kiezen uit twee soorten, Aggressive (agressief) en Cautious (voorzichtig). Kiest een held voor Aggressive krijgen ze twee gems uit de Fatigue (vermoeid) voorraad terug naar hun reserve zodat ze weer voor acties kunnen worden ingezet. Bij Cautious krijgen helden er 5(!) terug, maar mag de held alleen verdedigen in zijn of haar beurt. Een belangrijke keuze dus! 
3. Actie fase.
   Tijdens de actie fase kunnen de helden door elkaar heen acties uitvoeren en handelen.

1. Move. Voor elke gem die je hieraan toewijst krijg je een extra bewegingspunt. Heb je nog niet bewogen in je beurt, kan je tijdens de actie fase eenmalig movement punten gelijk aan de movement waarde die op de movement actie staat afgedrukt  krijgen. Je kunt movement echter niet echt opsparen, want zodra je een andere actie uitvoert tijdens movement ben je je overige movement punten kwijt. Movement wordt gehinderd (hierover later meer)
2. Melee aanval. Deze aanval kun je uitvoeren wanneer je in hetzelfde vakje staat als de vijand(en) die je wilt aanvallen. Een aanval werkt eenvoudig, eerst bepaal je wie je wilt aanvallen en hoeveel gems je wilt inzetten. Je mag per ingezette gem een van de dobbelstenen rollen die in het aanvalsvakje staat aangegeven, eventueel aangevuld met dobbelstenen van wapens. Nadat je de dobbelstenen gerold hebt tel je het aantal bijlen. Elke bijl is een succes. Nadat je eventueel dobbelstenen opnieuw hebt gerold, tel je het aantal successen. Je tegenstander rolt dobbelstenen gelijk aan zijn of haar verdedigingswaarde. Het verschil is de schade die het verdedigende karakter moet pakken.
3. Ranged aanval. Werkt hetzelfde als melee aanvallen, enkel moet je hierbij line of sight hebben. Elk vakje op het bord heeft een witte stip, als je een rechte lijn kunt trekken tussen deze twee punten is er line of sight. Line of sight wordt alleen geblokt door ‘terrein features’ zoals masten, deuren en tenten. Helaas is dit niet duidelijk op het bord aangegeven. Je hebt wel altijd line of sight in je eigen vakje. Ranged is in tegenstelling tot melee aanvallen wel te hinderen en wordt dus zwakker als je met vijanden in hetzelfde vakje staat (hierover later meer).
4. Guard. Deze actie selecteer je vooral als je aangevallen wordt. Er zijn twee soorten defense, dodge (‘ontwijken’) en armor (‘harnas’). Bij een ‘dodge’ rol je dobbelstenen gelijk aan het aantal gems dat je uitgeeft waarbij de kleur van de dobbelsteen wordt bepaald door het Guard actie vakje, eventueel aangevuld met harnas of wapens. Het aantal bijlen dat je gerold hebt na eventueel opnieuw rollen is je verdedigingswaarde. Schade is eenvoudig, aanval – verdedigende successen en je bent er.
5. Reroll. Je mag een dobbelsteen herrollen, die je bij een test gerold hebt.
6. Manipulatie. Er zijn twee soorten manipulatie, eenvoudige en complexe manipulatie. Bij eenvoudige manipulatie betreft het het oppakken, geven, vangen en gooien van items. Complexe manipulatie is bijvoorbeeld het open maken van kisten. Hierbij rol je dobbelstenen en moet je normaal gesproken 2 successen rollen voor je de test haalt. Er zijn hiernaast nog twee belangrijke regels. Hindering (‘hinderen’) en de Actie limiet. Hinderen werkt best eenvoudig, voor elk vijandig model in het vakje waarin je held staat, waar niet een vriendelijk model tegenover staat betaal je 1 movement punt meer om uit het vakje te bewegen. Ook reduceer je het aantal successen bij manipulatie en ranged aanvallen. De actie limiet is de rode waarde in het actie vakje. Je mag nooit meer gems dan die waarde uitgeven aan die actie.

• Eind fase.
  Alle helden verplaatsen de door hun gebruikte gems van de actie vakjes naar de ‘exhausted’ ruimte op hun Hero-sheet.

Wat kan de overlord doen in zijn of haart beurt?
Afhankelijk van het scenario heeft de overlord zijn of haar ‘book of shadows’ gevuld met tegels met de verschillende vijanden groepen erop.

1. Herstel fase. In deze fase krijgt de overlord eerder uitgegeven gems terug naar de weer te gebruiken voorraad.
2. Actie fase. In de overlord beurt mag de overlord tot twee tegels in zijn of haar ‘book of shadows’ activeren. De kosten van het activeren lopen op, van 1 tot en met 8. Hoe meer naar links de tegel ligt, hoe goedkoper dus! Zodra de overlord een tegel activeert, wordt deze naar de achterste plek verschoven.Er zijn twee soorten tegels in het ‘book of shadows’, events en units. Het activeren van units activeert alle mannetjes van het type dat op de tegel staat. Activeer je de rode picten groep, dan mogen alle units met een rood voetje bewegen en aanvallen. De statistieken van de units (aanvals, verdedigingswaarde, eventuele skills) staan op de tegel.
   Het andere type tegel is de event (‘gebeurtenis’) tegel. Als je deze activeert mag je afhankelijk van het scenario iets uitvoeren. Vaak mag je dode units terug op het bord plaatsen in de spawn zone, maar soms ook hele andere dingen zoals alle archers op het bord activeren.

Naast het activeren van tegels kan de overlord nog 3 dingen doen, vrij vergelijkbaar met de helden. De overlord kan voor 1 gem een movement punt bijkopen. De overlord kan ook voor 1 gem een dobbelsteen opnieuw rollen (aanval) en de overlord kan verdedigingsdobbelstenen bijkopen. Elke unit van de overlord heeft een passieve verdedigingswaarde. De overlord mag die voor 1 gem aanvullen met een extra (oranje) dobbelsteen.

Conclusie
Allereerst een belangrijke disclaimer. Ik heb dit spel zelf gebacked op Kickstarter. Ik heb mezelf wel beperkt tot de retail componenten in de review. Dat wil zeggen dat al mijn Kickstarter expansions nog ingepakt op mijn kast liggen (al heb ik de uitgepakte versie van een vriend van me bekeken). Maar, ik heb voor Conan natuurlijk wel flink betaald, had er al interesse in voor het begin van de Kickstarter campaign (ik had een early bird) en ook gedurende de campaign. Ik heb wel het idee dat ik desondanks een eerlijk beeld kan vormen van de game. En ik denk dat mijn mening interessant kan zijn voor mensen die de game straks eventueel in retail uitvoering kopen.

Het belangrijkste in elke game is, zelfs een spel dat zo zwaar overladen is met miniatures als Conan, de gameplay. In mijn ogen heeft Fred Henry zichzelf hier overtroffen. De gameplay van Conan is -voor een game met zoveel plastic- elegant. Het ‘gem’ systeem waarbij voor de helden je levenspunten, actie-mogelijkheden en defense mogelijkheden afhankelijk van elkaar worden is gewoon tof. Iemand met wonden heeft gewoon minder ‘energie’ en kan minder uitvoeren. Loop je als een gek te knokken, ben je te moe om nog jezelf goed te verdedigen. Heel, heel erg leuk en zorgt voor best belangrijke beslissingen.

De gameplay verder is behoorlijk intuïtief. Het toewijzen van gems aan acties, het opbouwen van je dice pool en het rollen ervan is heel erg makkelijk. Het verdedigen is wederom erg makkelijk, je bepaalt je dice pool en rolt. Aanvalssuccessen minus verdedigingssuccessen en je hebt de resulterende schade, een kind kan de was doen. Dit zorgt ervoor dat Conan lekker ontspannen speelt en je tijdens combat niet erg met de mechanismen aan het klooien bent.

Natuurlijk is Conan niet perfect, er zijn behoorlijk wat fiddly regeltjes met name in acties die je weinig uitvoert. Het ‘hinderen’ van vijanden, het hebben en correct interpreteren van je skills en soms zelfs acties (met name manipulatie) is best lastig. Waarom is het oppakken van een wapen in een groep vijanden makkelijk? Een goede player aid had hierbij echt flink kunnen helpen.

De overlord heeft met zijn “Book of Shadows” zelf ook het nodige te kiezen. Ook hier wordt het gem systeem gebruikt op een interessante manier. Doordat veel van de troepen van de overlord vooral dienen als kanonnenvoer heeft het hij het altijd moeilijk. Aangezien de overlord ongeacht zijn aantal gems maar twee tegels per beurt kan activeren, betekent dat je behoorlijk tactisch moet zijn. Het maakt echt uit in welke volgorde je dingen doet, wie je activeert, hoe je je gems uitgeeft. Nadeel van de rol van overlord in dit soort titels is wel altijd dat je je medespelers ‘pijn’ moet kunnen doen. Als je als overlord niet je best doet, dan is het snel afgelopen. In elk geval, voor mij geldt het volgende. Ik heb beide kanten gespeeld, en van beide kanten genoten.

Nu wat kritiek. Er zijn -helaas- wel wat minpunten in de productie van Conan. De eerste en enige kritiekpunt op het gameplay effect is dat het op de kaarten vaak niet duidelijk is wat precies Line of Sight blockt. Imperial Assault heeft dat mooi opgelost door een rode lijn rondom objecten te trekken, dat doen ze in Conan niet. Je blijft dus een beetje onduidelijkheid hebben of object Line of Sight zou blokken of niet . Jammer, dit had ondervangen kunnen én moeten worden. Een kleiner kritiekpunt is dat de miniatuurtjes van Conan en de overige helden  van een ander soort plastic lijkt te zijn dan de miniaturen van de vijanden. En het grote nadeel hier, is dat ze wellicht daardoor minder gedetailleerd zijn of ogen. Heel gek, het zijn toch de ‘belangrijkste’ karakters uit de game. Het regelboek is ‘ok’, en dan ben ik misschien te ruimhartig. Er komt een nieuwe versie van het regelboek aan en dat geeft natuurlijk aan dat het oude regelboek niet goed genoeg is. Daarnaast vind ik dat er te weinig reference kaarten in de game zitten en het spel je dus te weinig helpt de makkelijk vergeten regels te onthouden. Er zijn 4 dubbelzijdige (Engels/Frans) ref-sheets met de skills, maar die zijn voor de 4 soorten skills. Gezamenlijk heb je dus allemaal maar 1 set en dat vind ik te karig. Je geeft ze continu door en ook setup en regeluitleg duurt daardoor langer dan strikt noodzakelijk. Ook zou een ref sheet met uitleg van de Acties per speler fijn zijn geweest.

Een ander punt, waar ik zelf geen last van heb is het thema. Conan komt uit de jaren ’30 en dat is te merken. Sterke vrouwen zijn er niet veel, en het merendeel loopt er bijzonder matig uitgerust bij. Nu is dat in alle eerlijkheid ook voor de mannelijke helden zo, maar voor een aantal spelers kan dat problemen geven. Het is niet echt een spel dat je met je kinderen wilt spelen, denk ik. En dat is jammer.. want de gameplay is niet veel moeilijker of complexer dan HeroQuest, en we weten allemaal wat voor invloed die game gehad heeft.

Mijn conclusie is dat ondanks de minpunten Conan een geweldige game is geworden. Natuurlijk is het niet het “perfecte spel”, maar zeker wel een van mijn favoriete titels die ik in 2016 heb gespeeld. Ik ben geneigd de ‘matige’ vertaling van het Frans naar het Engels te vergeven. Ik kan er zelfs mee leven dat Conan minder mooi is gemaakt dan de gemiddelde vijand. De gameplay en de overall feel van de game maken de game voor mij de moeite waard. De game blijft dan ook zeker in mijn collectie, en ik vermoed niet dat ik hem ooit beu ga worden. Ik ga alleen op zoek naar goede player aids..