Auteur: Wesley 4 februari 2016 2 Reacties

Vlak voor Spiel 2015 schreven wij over A Study in Emerald. Dit betrof de eerste editie, maar inmiddels is er ook een gewijzigde tweede editie op de markt en die hebben wij inmiddels ook kunnen spelen. Gaat onze voorkeur uit naar het origineel of is de tweede editie een beter alternatief?

A Study in Emerald
Martin Wallace
2015 (second edition)
2-5 spelers
Treefrog Games
90 minuten
Card Drafting/Deck-Pool Management/Hand Management/Partnerschips
Engelstalig
Gematigde mate van taalafhankelijkheid

Doel

Via Kickstarter werd de eerste editie van A Study in Emerald aan de man gebracht met de belofte dat het spel een bepaalde tijd niet meer op de markt gebracht zou worden. Het spel kreeg fikse kritieken, maar kreeg toch een bepaalde cult-status en tweedehands exemplaren gingen voor veel geld over tafel. Onze mening over het spel lees je hier (link).

Na een aantal jaar werd, als een van de laatste titels die Treefrog Games zelf uitbracht, alsnog de tweede editie van het spel uitgebracht. Het gewijzigde artwork viel direct op, maar ook in de spelregels bleek het nodige veranderd. Of dat ten goede of ten kwade is, moest nog blijken…..

Inleiding

Het verhaal achter het spel blijft uiteraard hetzelfde. Op basis van het gelijknamige verhaal van Neil Gaiman bevinden we ons in een wereld die wordt geregeerd door de ‘Old Ones’. Niet alle mensen zijn het hier echter mee eens en er is dan ook een (ondergrondse) oorlog gaande om de mensheid te bevrijden van de Old Ones.

In dit spel worden de spelers ingedeeld bij één van de twee facties (Restorationists en Loyalists) die elk hun eigen agenda hebben. Aan de spelers om ervoor te zorgen dat hun zijde de oorlog wint en dat zij daarbij de meeste punten halen. Je komt er echter gedurende het spel pas achter welke speler aan welke kant staat…..

Voorbereiding

Kort en bondig samengevat kunnen we zeggen dat de tweede editie van het spel een sterk vereenvoudigde (en gestroomlijnde) versie van het spel is. En daarmee wordt ook de voorbereiding van spel verkort.

Iedere speler krijgt aan het begin van het spel een kaart met daarop zijn geheime identiteit. Hij kan ofwel bij de Restorationists horen (die de oorlog vechten tegen de Old Ones) of bij de Loyalists (die blij zijn met de heerschappij van de Old Ones en dit graag in stand houden). Op de gesloten identiteitskaart legt iedere speler drie sanity tokens. Daarnaast krijgt iedere speler een deck kaarten van zijn of haar kleur, 10 influence cubes (5 in limbo en 5 als beschikbare voorraad) en 10 agents.

Het speelbord wordt in het midden van de tafel gelegd en toont ons diverse steden. In elke stad wordt de desbetreffende stadskaart neergelegd. Vervolgens worden de kaarten met de Ancient Ones geschud en ook daarvan wordt er een in elke stad neergelegd. Daarna worden de overige gamecards goed geschud en wordt er een aantal kaarten in elke stad neergelegd dat afhankelijk is van het aantal spelers waarmee wordt gespeeld.

De stapeltjes kaarten die in de verschillende steden liggen, worden vervolgens afzonderlijk geschud en per stad worden de bovenste kaarten open gedraaid en neergelegd. Als dit een Ancient One is, dan wordt er nog een extra kaart opengedraaid voor die stad.

De overige speelstukken (zombie-meeples en een insanity dobbelsteen) worden naast het bord neergelegd en de markers worden op verschillende tracks op het bord neergelegd.

De spelers schudden vervolgens hun deck kaarten en nemen een openingshand van vijf kaarten. De startspeler wordt bepaald en iedere speler mag vervolgens twee agents op een of twee steden plaatsen.

Het spel is klaar om te beginnen!

Spelverloop

Het spel verloopt zoals we vaker bij spellen van Martin Wallace hebben gezien. Om de beurt mogen spelers twee acties uitvoeren door middel van de kaarten die zij in hun hand hebben, waarbij zij kunnen kiezen uit diverse mogelijkheden. Dit gaat door totdat een van de eindcondities zich voortdoet. Op dat moment vindt de eindtelling plaats, waarbij de spelers nog punten kunnen winnen of verliezen.

De spelers kunnen tijdens hun beurt kiezen uit de volgende acties:

Influence cubes plaatsen
Met deze actie speel je één of meer kaarten uit om hetzelfde aantal blokjes als staat aangegeven op de gespeelde kaarten te plaatsen. Deze blokjes plaats je op een openliggende kaart in een van de steden.

Een kaart claimen
Als je aan het begin van je beurt meer invloed hebt op een van de kaarten dan kun je die claimen. Invloed krijg je door influence cubes en Agent markers. Vereist is wel dat dit je eerste actie van de beurt is en dat minimaal een van je invloedspunten een influence cube is.
In tegenstelling tot in de eerste editie mag je met deze actie nu meerdere kaarten tegelijk claimen, mits je overal meer invloed hebt en je voldoende claimsymbolen uit kunt spelen.
Claim je een kaart dan leg je deze op je aflegstapel. Mocht je een Agent kaart claimen, dan leg je de kaart ook op de aflegstapel, maar mag je daarnaast ook nog een Agent token in jouw kleur in een van de steden plaatsen.
Alle influence cubes die je hebt gebruikt om te claimen komen in Limbo (een aflegstapel voor cubes) terecht. De influence cubes van andere spelers krijgen zij terug en komen in hun resource pool terecht.

Influence cubes terughalen
Met deze actie gebruik je je kaarten op dezelfde manier als wanneer je influence cubes plaatst. In plaats van het plaatsen van cubes, mag je nu echter cubes terughalen vanuit Limbo en/of de kaarten waarop je ze hebt geplaatst en ze weer in je resource pool leggen, zodat ze weer klaar zijn voor gebruik.

Agents verplaatsen
Door middel van deze actie kun je jouw agenten verplaatsen. Dit is ook eenvoudiger geworden dan in de eerste editie. Reizen staat namelijk geheel vrij. Gebruik je deze actie dan mag je met een reissymbool een agent verplaatsen naar een stad naar keuze (zonder restricties). Speel je meerdere kaarten, dan mag je meerdere agenten verplaatsen.

Markers verplaatsen
Op het speelbord staan twee tracks afgebeeld, een revolution track en een war track. Beide tracks staan voor de gemoedstoestand van de wereldbevolking. Daarbij geldt dat de Restorationists willen dat de bevolking in opstand komt tegen the Old Ones en een revolutie willen, de Loyalists staan aan de zijde van The Old Ones en willen oorlog om af te rekenen met de Restorationists. Met deze actie speel je kaarten met één of meer pijlsymbolen die van toepassing zijn op één van de twee tracks. Hiermee kun je een marker verplaatsen op een track, waardoor je jouw (geheime) einddoel een stukje dichterbij brengt (of die van je tegenstander een stuk verder weg).

Moorden
Een van de belangrijkere acties die je met je kaarten kunt uitvoeren is het vermoorden of juist beschermen van royals (Ancient One in de stad) of het vermoorden van een of meer agents van je tegenstander.

Het vermoorden of beschermen van royals is een van de tactieken waarmee je het spel kunt winnen. Om dit te kunnen doen heb je allereerst een kaart nodig die de actie ‘assasinate royalty’ of ‘ hide royalty’ biedt. Deze speel je uit en daarnaast speel je zoveel kaarten met bomsymbolen uit tot je evenveel bomsymbolen hebt als de verdedigingswaarde die op stad staat afgebeeld (iedere agent telt hierbij ook als een bom). Ook moet je de meeste speelstukken in die stad bezitten en moet tenminste een van die speelstukken een agent zijn. De kaart die je gebruikt hebt om de actie uit te voeren, wordt verwijderd uit het spel. Datzelfde geldt voor de royalty kaart. De kaarten met de bomsymbolen gaan naar de aflegstapel. Afhankelijk van of je vermoord of beschermd gaat een van de tracks omhoog.

Op dezelfde wijze als royalty kun je ook de agents van je tegenstanders vermoorden. Je tegenstander verliest daarmee zijn agent-token, niet de agent kaart.

Moorden gaat je niet in de koude kleren zitten en met name niet als het om royalty gaat. Je zult dan ook de sanity dobbelsteen moeten gooien als je dit hebt gedaan (overigens ook bij het claimen van bepaalde kaarten). Gooi je het insanity symbool dan verwijder je een van de sanity tokens van je identiteitskaart. Zijn ze alle drie verwijderd dan moet je jouw identiteit onthullen en kan het zo maar zijn dat het spel is afgelopen.

Kaarten afleggen
Leg een of meerdere kaarten uit je hand af.

Kaart uitspelen
De meeste kaarten zullen worden gebruikt voor de symbolen die zij tonen, maar op een aantal kaarten staat daarnaast ook een actie vermeld. Tijdens je beurt kun je deze actie gebruiken. Voor zover er overigens sprake is van een ‘free action’ gaat dit niet ten koste van je twee acties. Als er sprake is van een One Action dan wordt de kaart na het spelen verwijderd uit het spel (wat overigens niet het geval is als je de kaart gebruikt voor zijn symbolen).

Passen.

Het spel kunt een aantal situaties die het einde van het spel triggeren:
– de Revolution- of Wartrack het laatste vakje bereikt;
– een speler een vereist aantal (fictieve) punten behaald (het aantal punten is afhankelijk van het aantal spelers);
– als een restorationist zijn identiteit moet onthullen (wat moet als hij alle drie zijn sanity tokens kwijt is of als hij zijn laatste agent verliest).

De eindtelling die vervolgens volgt is afhankelijk van de rol die een speler heeft gekregen en vergt even wat puzzelen in het begin. Tijdens het spel zijn er drie verschillende soorten punten te verdienen. Je hebt punten die in het zwart zijn aangegeven. Dit zijn (neutrale) vaste punten die je niet meer kwijtraakt, ongeacht welke identiteit je hebt. Voor de roze en groene punten geldt dit echter niet. Dit zijn punten voor de restorationists respectievelijk de loyalists . Tijdens het spel scoor je deze punten gewoon en ze tellen dan ook mee voor de eindconditie die op basis van punten het spel beëindigd. Na het spel verlies je echter alle punten van de identiteit die je niet hebt, waardoor je uiteindelijk de punten overhoudt die vast waren (zwart) en die bij jouw identiteit horen.

Maar dan ben je er nog niet helemaal.

Allereerst wordt er gekeken naar het restorationist- en loyalisttrack. Het verschil in stand tussen deze twee tracks komt in punten bij degenen die de winnende zijde aanhangen. Vervolgens wordt er gekeken welke speler de minste punten heeft behaald. Iedere speler die dezelfde identiteit heeft als deze speler (en deze speler zelf) verliest 5 punten. De speler die de meeste punten overhoudt, wint het spel.

Conclusie

De tweede editie van A Study in Emerald is een wezenlijk anders spel geworden dan de eerste editie van het spel. En dat begint direct bij het artwork dat wat minder duister is dan in het origineel. Zelf vind ik het mooier dan bij de eerste editie, maar dat blijft uiteindelijk een persoonlijke voorkeur.

Het spel zelf is veel overzichtelijker en gestroomlijnder dan het origineel. Dat begint bij het feit dat er minder steden zijn, maar ook het feit dat er minder actiemogelijkheden zijn om uit te kiezen. De kaarten zelf zijn net zo overzichtelijk als in de eerste editie. Ook het feit dat je geen kaarten kunt afpakken van een tegenstander komt de eenvoud en speelgemak ten goede. Waar je bij de eerste spellen van de eerste editie nog weleens kon denken ‘wat moet ik nu weer doen’, is de tweede editie een spel geworden met een minder stijle leercurve. Na enkele beurten heb je het door en speel je lekker verder.

Eenvoud en speelgemak gaan uiteraard veelal ten koste van de diepte van een spel en dat is deels ook hier het geval. Het feit dat je geen blocking discs kunt gebruiken, dat er geen sprake is van double agents, known to the authorities en dat je geen kaarten meer kunt afpakken van je tegenstanders zorgt er inderdaad voor dat er wat minder diepgang in het spel zit dan in de eerste editie.

Storend vind ik het zelf niet, omdat in de eerste editie naar mijn mening juist teveel verschillende mechanieken leken te zitten waardoor het geheel bij vlagen wat stroperig aan kon voelen. En dat is bij de tweede editie zeker niet het geval. Het speelt heerlijk door.

Net als bij de eerste editie komt ook de tweede editie van het spel niet volledig tot zijn recht met twee spelers. Een van de aardigere elementen in het spel is toch de geheime rol die iedere speler krijgt en de consequenties van die rol. En juist dat element komt met twee spelers minder tot zijn recht. Al vrij snel tijdens het spel zul je erachter komen wie welke identiteit heeft en daar naar handelen. En wat dan? Eigenlijk niets, want je blijft toch grotendeels doorgaan op de strategie die hij toch al volgde. Het uiteindelijke puntverlies voor de speler die de minste punten heeft, voegt in dit geval dan ook niets meer toe.

Bij meerdere spelers komt dit beter tot zijn recht omdat je daar daadwerkelijk je medestander (of althans de speler waarvan je denkt dat het je medestander is) moeten helpen om niet laatste te worden, zonder dat je daarbij jouw eerste plek op het spel zet.

Al met al is de tweede editie van het spel daadwerkelijk een ander spel geworden dan de eerste editie. Het spel gaat minder de diepte in en speelt vlotter weg, hetgeen er voor zorgt dat het spel hier meer op tafel zal komen. En daar doen we het uiteindelijk voor toch?